SANKO HOLDİNG, 120 YAŞINDA. 1904 YILINDA BİR DOKUMA TEZGAHINDA BAŞLAYAN HİKAYE, BUGÜN 14 BİN KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLAYAN, BÜNYESİNDE TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK ŞİRKETLERİNİ BARINDIRAN BİR YAPIYA DÖNÜŞTÜ. SANKO HOLDİNG YÖNETİM KURULU BAŞKANI ADİL SANİ KONUKOĞLU, 120 YILDIR SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR ŞİRKET OLMAK İÇİN MÜCADELE VERDİKLERİNİ SÖYLÜYOR VE “RAHMETLİ BABAM SANİ BEY, ‘KENDİNİ YENİLEMEYEN İŞLETME, SAHİBİNİ YENİLER. EĞER SİZ DÖNEMİN DEĞİŞİM SÜRECİNE UYUM SAĞLAYAMIYORSANIZ MUTLAKA BİRİLERİ GELİR ŞİRKETİNİZİ ALIR VE DEĞİŞİMİ ONLAR GERÇEKLEŞTİRİR’ DERDİ. HEPİMİZ DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜME UYUM SAĞLAMAK ZORUNDAYIZ” DİYOR.
SEYFETTİN BAYRAM I s.bayram@businesslife.com.tr
SANKO Grubu’nun 120’nci yılını kutluyorsunuz. 120 yılı nasıl özetlemek istersiniz?
Rahmetli babam Sani Bey, ‘kendini yenilemeyen işletme, sahibini yeniler. Eğer siz dönemin değişim sürecine uyum sağlayamıyorsanız mutlaka birileri gelir şirketinizi alır ve değişimi onlar gerçekleştirir’ derdi. Değişim sadece kendi şirketinizde olmuyor. Değişimi gerçekleştirirken çevrenizi de düşünmek zorundasınız. Tüm tedarik zincirinde sorumlu olan firmalarla iş birliği içinde çalışıyoruz. Ayrıca, faaliyet gösterdiğimiz tüm şehirlerde çalışanlarımızın dışında kalan arkadaşlarımızla da bir arada olmaya, onların sorunlarına eğilmeye çalışıyoruz. Birlikte hareket etme çabası içerisindeyiz. 120’nci yılımızı kutlarken değerli aile büyüklerimize saygı ve minnet doluyum. Öte yandan kardeşlerimle birlikte babamıza verdiğimiz sözler doğrultusunda işimizi büyütürken, bu topraklardan kazandığını yine bu topraklara ve insanlarımıza sunma gayesiyle daima toplumsal fayda odaklı çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Aile büyüklerimizin başlattığı üretim yolculuğunu, bugün 14.000 kişilik SANKO ailemizle faaliyet gösterdiğimiz her alanda sektörlere öncülük ederek sürdürüyoruz.
Günümüzde en çok sürdürülebilirlik konuşuluyor. Şirketimiz, sürdürülebilirliğin en güzel örneği. Üretim yolculuğumuz geçen yüzyılın başında Gaziantep’te başlıyor. Büyük dedemiz rahmetli Sani Bey, 1904 yılında dokuma tezgahıyla iş başı yapıyor. Yemen harbinde şehit düşen dedemizin tezgahlarını, ninemiz Hatice Hanım büyük zorluklar içinde çalıştırarak ailesinin geçimini sağlıyor. Dedem belli bir yaşa geldiğinde işleri ninemden devralıyor. Bu hikayeyi çok fazla insan bilmez, ama bugünkü SANKO’nun temellerinde bir kadının emeği, göz nuru var. Zekeriye Dedem büyüdükten sonra 4 tezgahla işlerin başına geçiyor. Evlatlar büyüdükçe işletmelerin değişik kademelerinde görev alıyor, daha sonra ailenin büyümesine katkı sağlıyorlar. Babam büyük oğul olarak işe başladığında dedemin 70 çalışanı varmış. Dedem kalender bir insandı. Babam sürekli kendini yenileyen biriydi, ürettiği malları yenileyen bir yapısı vardı. Askerlik sonrası dedemle ortaklığa devam ediyor ve 1943’te işleri tamamen üstleniyor. Biz de büyüdükten sonra babama katıldık. Beş kardeş “Birlikten kuvvet doğar” diyerek hep birlikte çalışmayı tercih ettik. 120. yılımızı kutlarken değerli aile büyüklerimize saygı ve minnet doluyum. Öte yandan kardeşlerimle birlikte babamıza verdiğimiz sözler doğrultusunda işimizi büyütürken, bu topraklardan kazandığını yine bu topraklara ve insanlarımıza sunma gayesiyle daima toplumsal fayda odaklı çalışmalar gerçekleştiriyoruz.
Peki bugün SANKO Grubu nasıl bir ekosisteme, büyüklüğe ulaştı?
SANKO Holding, başta tekstil olmak üzere 11 farklı sektörde üretim gerçekleştiriyor, yatırımlar yapıyor, istihdam sağlıyor. Tekstilin yanı sıra Türkiye’nin en büyük ambalaj, çimento ve yenilenebilir enerji üreticileri arasında yer alıyoruz. Gaziantep’te doğan, kolları giderek tüm Türkiye’yi saran ve dünyaya uzanan bir şirketler topluluğu olarak istikrarlı büyümemizi sürdürme kararlılığındayız. 120 yıldır Türkiye için üretme ve yatırım yapma tutkusundan bir an bile vazgeçmedik.
Yatırım ajandanızda neler var?
2024 yılı için yaklaşık 300 milyon dolarlık yatırım programımız vardı. Bu yıl tekstilde 65 milyon dolar, enerjide 90 milyon dolar, ambalajda 50 milyon dolar, çimentoda 40 milyon dolar, limanda ise 35 milyon dolar civarında yatırım yaptık. Yatırım planlarımızda teknoloji, inovasyon ve Ar-Ge konuları öncelikli yer alıyor. Yıllık ciromuzun yaklaşık yüzde 1,2’sini Ar-Ge yatırımlarına ayırıyoruz. Rahmetli Babamız Sani Konukoğlu’nun “İşletmesini yenilemeyen tesis, sahibini yeniler!” sözünden aldığımız ilhamla teknolojik dönüşümümüzü sağlayacak dijitalleşme yatırımları yapıyoruz. Gelecekte de ayakta kalabilmek ve rekabette güçlü olabilmek için dijitalleşme ve teknolojik dönüşüm odağında kendimizi sürekli yeniliyoruz. Teknolojideki dönüşümümüz, grubumuzun sürdürülebilirlik hedeflerini de büyük oranda destekliyor. Sürdürülebilirliği bir iş modeli olarak görüyoruz. Bütüncül bir yaklaşımla; çevre, sosyal, yönetişim alanlarının tümünde net pozitif bir etki oluşturmayı hedefliyoruz. Ekonomik katma değer kadar ikinci yüzyılın da hedeflerine emin adımlarla ilerleyen, üretim yolculuğuna beşinci kuşakla birlikte başarıyla devam eden bir aile şirketi olmanın gururunu yaşıyoruz.
Gelecekte de bu kadar güçlü bir aile şirketi olarak var olmak için hangi alana yatırım daha öncelikli?
Dijital dönüşüm ve yeşil dönüşüm odağındaki yatırımlarla geleceğe hazırlanıyoruz. Dünya hızlı bir değişim ve dönüşüm sürecine girdi. Dijital dönüşüm ve sürdürülebilirlik sadece büyük şirketler için değil, her ölçekteki işletme için hayati önemde. Herkes kendi sektöründe değişim ve dönüşüme uyum sağlayarak hem çalışanlarını hem işletmelerini geleceğe hazırlamalı. Genç girişimcilerimizin bu süreçleri yakından takip ederek vizyonlarını genişletmeleri gerekiyor. SANKO Tekstil’le üretim kapasitemiz ve ürün çeşitliliğimizle alanımızda lideriz. SANKO Tekstil, dünyanın sayılı iplik üreticilerinden biri konumunda. Ayrıca yıllık 300 milyon metre denim içerik üretim kapasitesiyle ISKO ve yıllık 5.500 ton üretim kapasitesiyle dünyanın en büyük havlu ve bornoz üreticilerinden biri olan SANKO Havlu, SANKO Tekstil çatısı altında faaliyet gösteriyor. Üretim tutkumuzun ve faaliyetlerimizin nüvesi olan tekstil sektöründeki büyük dönüşüme yön verecek öncü ve yenilikçi çalışmalara imza atıyoruz. Dünya tekstil sektöründe yaklaşık 100 milyon ton atık çıkıyor ve bunun yalnızca yüzde 1’lik bölümü geri dönüştürülebiliyor. Sektörde geri dönüşüm konusunda öncülük yapıyoruz. Tekstilden tekstile geri dönüşümde oyunun kurallarını değiştirecek ve moda endüstrisinin döngüsel modele geçişini hızlandıracak çalışmalar yürütüyoruz.
Tekstildeki sürdürülebilirlik yatırımlarınızın çıktıları neler oldu?
Son iki yıldır gerçekleştirilen sürdürülebilirlik yatırımlarımızla tekstil üretiminde şu anda her üründe yüzde 10 olan geri dönüşümden elde edilmiş miktarı, yüzde 35-40’a çıkarmayı hedefliyoruz. 2022 yılında faaliyete başlayan tekstil geri dönüşüm tesisimizle tekstil atıklarını yeniden ekonomiye kazandırarak kumaş ve iplik üretiminde kullanıyoruz. Bu alanda, 150 milyon dolar civarında yatırım planladık. On yılı aşkın Ar-Ge çalışmalarımız sonucunda geliştirilen RE&UP teknolojisiyle geri dönüştürülmüş elyaf üretiminde global ve yerel pazarda öncü olmayı hedefliyoruz. Bugün Gaziantep ve Bursa'daki geri dönüştürülmüş elyaf tesisleriyle hizmet veren RE&UP, tekstil atıklarını yüksek kaliteli, sürdürülebilir ve hemen kullanıma hazır halde geri dönüştürülmüş hammaddeye dönüştüren devrim niteliğinde bir yeni nesil teknoloji girişimi. SANKO Tekstil, ülkemizde kendi sektöründeki en büyük kurulu güneş paneli enerji sistemlerinden birine sahip, iplik ve kumaş üretiminde yenilenebilir enerji kullanıyor. Son yatırımlar sayesinde, enerji ihtiyacı yüzde 30'a varan oranlarda yenilenebilir kaynaklardan karşılanıyor. Bu sayede karbon ayak izi yüzde 20’ye varan oranlarda azaltıldı.
Ambalaj sektöründe Süper Film ile çok güçlü bir oyuncusunuz. Bu sektörde planlarınız arasında neler var?
Dünyanın ve Avrupa'nın önde gelen esnek ambalaj film üreticisi konumunda olan Süper Film Ambalaj, 5 kıtaya ihracat gerçekleştiriyor. Lüleburgaz'da kurulan yeni üretim hattıyla Uzak Doğu ve Amerika kıtası hariç üretim kapasitesiyle dünyadaki en büyük 9’uncu ambalaj filmi üreticisi konumuna ulaşacak. Süper Film, Ar-Ge çalışmaları yaparak sürdürülebilir, yenilikçi ambalajlar üzerinde çalışıyor. Karada yetiştirilen deniz yosunlarından geliştirdiği SUPEX 2011 ALG BOPP filmi yani çift yönlü gerdirilmiş polipropilen film, Dünya Ambalaj Örgütü tarafından WorldStar Ödülü’ne değer bulundu.
Enerji, çimento ve yapı sektöründe nasıl planlarınız var? Enerjide ne kadarlık kurulu güce ulaştınız?
SANKO Enerji, hidroelektrik, rüzgar, güneş ve jeotermal enerji santralleriyle tamamen yenilenebilir kaynaklardan toplam 1.000 MW kurulu güce sahip. 2008 yılından bugüne kadar 6 hidroelektrik santrali, 6 rüzgar santrali, 3 jeotermal santrali ve 2 güneş enerjisi santraline toplam 1,5 milyar dolarlık yatırım yaptık. Hedef, toplam kurulu gücümüzü 2030’a kadar 2.000 MW’ın üzerine çıkarmak. Enerjide uluslararası alanda da büyüme planlarımız bulunuyor. Bölge ve Türkiye ekonomisi için lokomotif şirketlerimizden Çimko Çimento ve Beton, Türkiye’de 7 farklı bölgede faaliyet gösteriyor. Modern tesisleri ve geniş ürün yelpazesiyle sektörde öne çıkan çimento ve hazır beton üreticisi konumunda. Şirketimiz Kahramanmaraş/Narlı, Adıyaman ve Bartın'da bulunan 3 entegre çimento fabrikası, Ereğli’de 1 öğütme tesisi, Gaziantep ve Kilis'teki 2 paketleme tesisinin yanı sıra 13 ildeki 40 hazır beton tesisiyle Türkiye genelinde yaygın bir şekilde faaliyet gösteriyor. Türkiye'de en büyük üretim kapasitesine sahip ilk 5 şirketten biri konumunda. Sürdürülebilir gelecek için döngüsel ekonomiye yönelik yatırımlar yapıyoruz.
İhracatçı bir grupsunuz. Yeşil Mutabakatm çerçevesinde uyum sürecinde neler yapıyorsunuz?
Yüzden fazla ülkeye ihracat yapan sorumlu bir üretici olmanın bilinciyle, etki ettiğimiz toplumu ve çevreyi gözeterek, paydaşlarımızla iş birliği içinde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Gelecek nesillere sürdürülebilir bir yaşam sunabilmek için tüm çalışmalarımızı iklim değişikliği, doğal kaynakların tükenmesi, toplumsal eşitsizlik gibi çevresel ve sosyal problemlere çözüm üretme hedefiyle planlıyoruz. Yeşil Mutabakat çerçevesinde belirlediğimiz hedeflere ulaşmak için inovasyon ve verimlilik odaklı çalışmalarımıza devam ediyoruz. Enerji verimliliğini artırma, karbon ayak izini azaltma ve döngüsel ekonomi prensiplerini uygulama konularında kararlılıkla ilerliyoruz. Ülke ekonomisine maksimum fayda sağlamak için çalışırken, tüm faaliyet ve yatırımlarımızı döngüsel ekonominin temelini oluşturan; kaynakların verimli kullanımı, yüzde 100 sürdürülebilir ham madde tedariki, atıkların değer zincirine yeniden kazandırılması ve yenilenebilir kaynaklardan enerji üretimi gibi konuları odağa alarak gerçekleştiriyoruz. Döngüsel ekonomiye katkıda bulunmak için çeşitli inovatif girişimlerde bulunuyoruz. Üretim tesislerinde atık azaltma ve geri dönüşüm odaklı olarak operasyonları yürütüyoruz. Topluma değer katarak büyümeye devam ediyoruz.
SANKO’NUN 120 YILLIK BAŞARI REÇETESİ
1- İş dünyasında başarının temel unsurları dürüstlük, çalışkanlık ve insana yatırımdır. Babamızın “İşin hilesi dürüstlüktür” sözünü uyguluyoruz.
2- Başarı asla tesadüf değildir. Doğru zamanda doğru adımlar atarken, topluma ve çalışanlarınıza verdiğiniz değeri asla unutmayın.
3- Zorluklardan güç doğar. Türkiye’nin ekonomik kriz dönemlerinde SANKO olarak krizleri birer fırsat olarak değerlendirdik.
4- Şirketlerimiz sadece ekonomik kazanç hedeflemez aynı zamanda topluma katkıda bulunmayı bir görev biliriz.
5- Eğitime yapılan yatırımlarımız sürdürülebilir başarı için çok önemli.
6- Grup şirketlerinde kadın istihdamını artırmanın yanı sıra kadınların yönetimde daha aktif görev almaları için çalışıyoruz.
7- Dijital dönüşüm ve sürdürülebilirlik sadece büyük şirketler için değil, her ölçekteki işletme için hayati önemde.
8- Herkes kendi sektöründe değişim ve dönüşüme uyum sağlayarak hem çalışanlarını hem de işletmelerini geleceğe hazırlamalı.
9- Genç girişimcilerimizin dijital ve yeşil dönüşümü yakından takip ederek vizyonlarını genişletmeleri gerekiyor.
10- Eğitimde, sağlıkta, kültür-sanat alanında ve sporda özellikle gençlere katkı sunan projelere öncelik veriyoruz.
SAHRE RUHUNDAN BESLENEN ÇAĞDAŞ SANAT SERGİSİ
120 YILLIK HAFIZADAN ESİNLENDİLER SANKO, 120’nci yılında, Sahre geleneğinin ruhundan beslenerek kurumun aile, bağlılık, kolektif çalışma, sürdürülebilirlik gibi ortak değerlerini kutladığı, geleneği çağdaş sanatla buluşturan Ayça Okay küratörlüğündeki, Leyla Emadi, Fırat Engin, Murat Germen, Jennifer İpekel, Nergiz Yeşil ve Hakan Yılmaz’ın davet edildiği Sahre başlıklı sergiye ev sahipliği yapıyor. Sanatçılar, SANKO’dan aldıkları ilhamla 120 yıllık hafızadan esinlenerek sanat üretimlerini gerçekleştirdi.
DİNLENME KUTLAMA PAYLAŞMA Serginin temasını oluşturan “Sahre” sözcüğü, Gaziantep ve bölgesinde geçmişten günümüze uzanan bir geleneği anlatıyor. “6 gün çalış, bir gün dinlen” felsefesiyle Gaziantep halkının bir araya gelip vakit geçirdikleri birlikte sofralarını, dertlerini paylaşarak çözüm aradığı, güzel gelişmeleri kutladığı ve müşterek geleceklerini planladıkları zamanlara işaret ediyor. Bu gelenek, dayanışmanın ve toplumsal bağları güçlendirmenin de önemini anlatıyor.
ALTI ÇAĞDAŞ SANATÇI ESER VERDİ Sahre başlıklı sergide SANKO Holding’in varlık gösterdiği farklı sektörlerdeki üretimleri, çağdaş sanatçıların yorumlayabileceği deneysel bir biçimde buluşturuluyor. Ayrıca izleyiciye bu köklü kurumsal tarihin yolculuğunu anlatan Hakan Yılmaz’a ait “Zamanın İlmekleri” başlıklı dijital deneyim alanı konvansiyonel ve dijital sanat arasında bir bağ oluşturarak SANKO Holding’in 120 yıllık hikayesini anlatıyor.
“GEÇMİŞLE GELECEK ARASINDA KÖPRÜ KURUYORUZ”
ZEUGMA ANTİK KENTİ 120 yıllık köklü geçmişimizden aldığımız ilhamla insana, topluma ve ekonomiye değer yaratmaya odaklanıyoruz. “Geçmişine sahip çıkmayanın geleceği olmaz” anlayışıyla geçmişle gelecek arasında köprü kuruyoruz. İnsanlığın ortak kültürel değerlerine sahip çıkıyoruz. Büyük çaplı ve Türkiye için önemli ilkleri yansıtan kültürel miras projelerine destek veriyoruz. Yakın geçmişte Zeugma Antik Kenti’ndeki eşsiz mozaiklerin su altında kalmaması için başlatılan kurtarma kazılarına sponsor olarak eşsiz mozaiklerin kurtarılması çalışmalarına katkı sağladık.
KARKAMIŞ ANTİK KENTİ 2015 yılından bu yana, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın himayelerinde, Gaziantep Valiliği, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, İstanbul Üniversitesi, Gaziantep Üniversitesi ve Bolonya Üniversitesi iş birliğinde bir arkeolojik hazine olan Karkamış Antik Kenti’nde, Türk-İtalyan Komitesi tarafından gerçekleştirilen arkeolojik kazı çalışmalarına koruma ve restorasyon çerçevesinde destek veriyoruz. Devam eden kazılarda çok sayıda bulguya ulaşılan Karkamış Antik Kenti ile Gaziantep’in turizm değerlerine yeni bir halka daha ekleniyor.
“EĞİTİM ODAKLIYIZ”
EN BÜYÜK İDEAL En büyük ideallerimizden biri, gençlerimizin geleceğe en donanımlı şekilde hazırlanması. Bu doğrultuda sosyal sorumluluk faaliyetlerimizde odaklandığımız 3 ana başlıktan biri, eğitim. Türkiye’de çok yetenekli, özgüveni ve iletişim becerisi yüksek bir genç nesil geliyor. Bu çocukların potansiyeline inanmalı, güvenmeli, onları bilim ve kültürle beslemeye gayret etmeliyiz.
“LİDER YETİŞTİRECEĞİZ” En temel hedefimiz, eğitim kurumlarımızdan akademik ve sosyal başarısı yüksek, topluma lider olabilecek bireyler yetiştirmek. Bu doğrultuda gençlerimize verilen eğitimin kalitesinin büyük önem taşıdığının bilinciyle eğitim kurumlarımızın standartlarını her geçen gün artırmak için büyük gayret içindeyiz. Üniversitemizde ülkemize katma değer sağlayacak bilgili, özgüvenli ve sorumluluk sahibi sağlık profesyonelleri yetiştirmek için alanında en iyi öğretim üyeleriyle eğitim veriliyor.
BURS İMKANLARI Öğrencilerimizin vizyonlarını genişletmek amacıyla ABD ve Avrupa’nın seçkin üniversitelerinden bilim insanları misafir ediliyor. Öğrencilerimizi etkin burs imkanlarıyla buluşturmaya çalışıyoruz. Farklı etkinliklerle toplumsal, kültürel, sosyal, sanatsal ve kişisel gelişimlerine katkı sağlıyoruz.
